Dieta keto a wątroba – jak dbać o wątrobę przy jednoczesnym ograniczaniu węglowodanów?
Dieta keto a wątroba to temat budzący wiele kontrowersji. Narząd ten pełni kluczowe funkcje w organizmie, dlatego dbanie o jej zdrowie jest niezwykle istotne. Czy jest to możliwe przy ketogenicznym modelu żywienia?
Funkcje wątroby a dieta keto
Wątroba to największy gruczoł w ludzkim organizmie, pełniący wiele istotnych funkcji. Odpowiada m.in. za metabolizm węglowodanów, białek i tłuszczów, produkcję żółci niezbędnej do trawienia, magazynowanie glikogenu, witamin i minerałów oraz detoksykację.
Dieta ketogeniczna, polegająca na drastycznym ograniczeniu węglowodanów (zwykle poniżej 50 g dziennie), umiarkowanym spożyciu białka i wysokim spożyciu tłuszczów, może wpływać na funkcjonowanie wątroby. Podczas stosowania diety keto, wątroba produkuje ciała ketonowe, które stają się głównym źródłem energii dla organizmu w miejsce glukozy.
Należy zaznaczyć, że większość chorób wątroby stanowi przeciwwskazanie diety ketogenicznej. Jednak pojawiają się również wyniki badań, które wskazują, że w niektóre schorzenia (np. NAFLD) mogą być skutecznie leczone dzięki zmianie sposobu odżywiania.
Potencjalne korzyści diety keto dla wątroby
Niektóre badania sugerują, że dieta ketogeniczna może przynosić korzyści osobom z niealkoholowym stłuszczeniem wątroby (NAFLD). Znaczna redukcja masy ciała, będąca efektem stosowania diety keto, może zmniejszać ilość tłuszczu gromadzącego się w wątrobie, obniżać stan zapalny i bliznowacenie.
Ponadto, badania na gryzoniach wykazały, że odpowiednio zbilansowana dieta ketogeniczna (z wystarczającą podażą białka) może obniżać poziom enzymów wątrobowych i trójglicerydów, wskazujących na poprawę stanu wątroby.
Potencjalne zagrożenia diety keto dla wątroby
Z drugiej strony, niektórzy autorzy wyrażają obawy co do bezpieczeństwa długotrwałego stosowania diet wysokotłuszczowych, w tym diety ketogenicznej. Nadmierne spożycie tłuszczów nasyconych i cholesterolu może niekorzystnie wpływać na wątrobę.
Ponadto na początku stosowania diety ketogenicznej może dochodzić do przejściowego wzrostu poziomu kwasu moczowego i innych produktów przemiany materii, co stanowi dodatkowe obciążenie dla wątroby. Dieta keto wymaga więc monitorowania parametrów wątrobowych i ogólnego stanu zdrowia.
Jak objawia się nieprawidłowa praca wątroby?
Objawy nieprawidłowej pracy wątroby mogą być różnorodne i niespecyficzne. Do najczęstszych należą:
- zmęczenie;
- osłabienie;
- brak apetytu;
- nudności;
- wymioty;
- uczucie pełności po posiłkach;
- bóle brzucha (szczególnie w prawym podżebrzu);
- żółtaczka (zażółcenie skóry i białkówek oczu);
- świąd skóry;
- ciemne zabarwienie moczu;
- odbarwiony stolec.
Mogą również wystąpić zmiany skórne, takie jak pajączki naczyniowe, wybroczyny, nadwrażliwość na dotyk, skłonność do siniaków. Inne objawy to powiększenie obwodu brzucha (wodobrzusze), obrzęki kończyn dolnych, krwawienia z przewodu pokarmowego, encefalopatia wątrobowa objawiająca się zaburzeniami świadomości i zachowania.
Przewlekłe choroby wątroby mogą prowadzić do jej niewydolności, której towarzyszą:
- spadek masy ciała;
- zaburzenia krzepnięcia krwi;
- obniżona odporność;
- nawracające infekcje.
Objawy zależą od przyczyny uszkodzenia wątroby i stopnia jej niewydolności. Zawsze wymagają diagnostyki i leczenia przyczynowego.
Zalecenia dietetyczne dla osób na diecie keto
Aby zminimalizować potencjalne negatywne skutki diety keto dla wątroby, należy zadbać o jej prawidłowe zbilansowanie. Ważne jest spożywanie odpowiedniej ilości pełnowartościowego białka (ok. 1,2-1,5g/kg masy ciała), ograniczenie tłuszczów nasyconych na rzecz nienasyconych oraz włączenie do diety produktów bogatych w błonnik i przeciwutleniacze.
Osoby z chorobami wątroby powinny skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem przed rozpoczęciem diety ketogenicznej. Konieczne może być dostosowanie jadłospisu i suplementacja niedoborowych składników. Z pewnością warto rozważyć również zastosowanie diety pudełkowej AfterFit. Dzięki gotowym posiłkom, które każdego dnia trafiają do domu, nie trzeba się martwić ich odpowiednim zbilansowaniem. To znacznie ułatwia stosowanie tej diety.
Dieta keto a wątroba – zapamiętaj!
Dieta keto a wątroba to złożony temat wymagający indywidualnego podejścia. U niektórych osób, zwłaszcza z NAFLD, dieta ketogeniczna może przynosić korzyści związane z redukcją masy ciała i poprawą parametrów wątrobowych. Jednak najważniejsze jest jej prawidłowe zbilansowanie, regularne monitorowanie stanu zdrowia oraz konsultacja ze specjalistą – zasady diety keto mogą bowiem w tym przypadku wymagać modyfikacji. Przy zachowaniu odpowiednich środków ostrożności, możliwe jest dbanie o wątrobę podczas stosowania diety ketogenicznej.