Dieta bezresztkowa to leczniczy sposób żywienia, którego celem jest oszczędzanie przewodu pokarmowego i złagodzenie objawów dolegliwości żołądkowo-jelitowych. Opiera się ona na spożywaniu produktów bez błonnika lub o bardzo niskiej zawartości tego składnika. Dieta bezresztkowa zaleca spożywanie 4-6 małych posiłków dziennie, skomponowanych z produktów takich jak chude mięso, ryby, jaja, niskotłuszczowy nabiał, oleje roślinne oraz wybrane warzywa i owoce.

Prawidłowe stosowanie diety bezresztkowej wymaga znajomości zalecanych produktów i metod przygotowania posiłków. Ważne jest też zrozumienie korzyści płynących z tego sposobu żywienia, szczególnie dla osób borykających się z dolegliwościami żołądkowo-jelitowymi. W tym artykule omówimy szczegółowo zasady diety bezresztkowej, przedstawimy przykładowy jadłospis oraz wyjaśnimy, jakie korzyści może przynieść stosowanie tej diety.

Czym jest dieta bezresztkowa?

Dieta bezresztkowa to leczniczy sposób żywienia, którego głównym celem jest oszczędzanie przewodu pokarmowego i złagodzenie objawów dolegliwości żołądkowo-jelitowych. Polega ona na spożywaniu produktów, które nie zawierają błonnika pokarmowego lub zawierają go w bardzo małych ilościach. Błonnik to fragmenty tkanek roślinnych, które nie są trawione w przewodzie pokarmowym człowieka.

Dieta bezresztkowa jest często zalecana osobom cierpiącym na choroby układu pokarmowego, takie jak wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna, czy po zabiegach chirurgicznych w obrębie przewodu pokarmowego. Jej stosowanie ma na celu zmniejszenie obciążenia i podrażnienia przewodu pokarmowego, ułatwienie gojenia się ran i złagodzenie objawów, takich jak biegunki, bóle brzucha czy wzdęcia.

Różnice między dietą bezresztkową a niskobłonnikową

Dieta bezresztkowa bywa również nazywana dietą niskobłonnikową, ponieważ oba terminy odnoszą się do diety o bardzo niskiej zawartości błonnika pokarmowego. Jednak dieta bezresztkowa jest pojęciem węższym i bardziej restrykcyjnym niż dieta niskobłonnikowa.

Dieta niskobłonnikowa dopuszcza spożywanie produktów zawierających niewielkie ilości błonnika, podczas gdy dieta bezresztkowa zaleca całkowite wyeliminowanie produktów z błonnikiem. Ponadto, dieta bezresztkowa kładzie większy nacisk na metody przygotowania posiłków, tak aby dodatkowo oszczędzać przewód pokarmowy.

Zasady diety bezresztkowej

Zalecane produkty

Dieta bezresztkowa opiera się na spożywaniu produktów pozbawionych błonnika lub zawierających go w minimalnych ilościach. Do zalecanych produktów należą:

• Produkty zbożowe: mąka pszenna, ryżowa, jaglana, jasne pieczywo, biały ryż, drobne kasze
• Warzywa: ogórki, pomidory bez skórki i pestek, cukinia
• Owoce: banany, jabłka, brzoskwinie (bez skórki)
• Mięso i ryby: chude mięso z indyka lub kurczaka, jaja, chude ryby
• Nabiał: niskotłuszczowe mleko, jogurty, twarogi, serki homogenizowane
• Oleje roślinne: oliwa z oliwek, olej rzepakowy, słonecznikowy

Ważne jest, aby wybierać produkty jak najmniej przetworzone i unikać tych z dodatkiem błonnika, takich jak pieczywo pełnoziarniste czy otręby.

Produkty do unikania

Na diecie bezresztkowej należy unikać produktów wysokobłonnikowych, takich jak:

• Pełnoziarniste produkty zbożowe: pieczywo razowe, grube kasze, brązowy ryż
• Surowe warzywa i owoce, szczególnie te z twardą skórką i pestkami
• Nasiona roślin strączkowych: fasola, groch, soczewica
• Orzechy i nasiona
• Suszone owoce

Ponadto, niewskazane jest spożywanie produktów smażonych, pieczonych do zarumienienia skórki oraz tłustych sosów i zawiesin. Mogą one dodatkowo podrażniać przewód pokarmowy i utrudniać trawienie.

Metody przygotowania posiłków

Na diecie bezresztkowej ważne jest nie tylko to, co jemy, ale również jak przygotowujemy posiłki. Zalecane metody gotowania to: gotowanie w wodzie, gotowanie na parze, pieczenie w rękawie lub duszenie. Należy unikać smażenia, grillowania i pieczenia powodującego przypalenie skórki.

Warzywa i owoce powinny być obrane ze skórki i pozbawione pestek. Mięso należy wybierać chude i pozbawione błon, ścięgien i chrząstek. Posiłki powinny mieć konsystencję papkowatą lub półpłynną, aby ułatwić ich trawienie i wchłanianie.

Przykładowy jadłospis diety bezresztkowej

Oto przykładowy jednodniowy jadłospis na diecie bezresztkowej:

Śniadanie

Wysokobiałkowy budyń z kaszy jaglanej ugotowanej na mleku 2% tłuszczu z dodatkiem masła i pokrojonego dojrzałego banana.

Obiad

Zupa krem z marchewki i ziemniaków, pulpety drobiowe gotowane na parze, puree ziemniaczane, surówka z duszonych młodych warzyw (cukinia, szpinak).

Kolacja

Omlet gotowany na parze z niskotłuszczowym serem i ziołami, świeży pomidor bez skórki i pestek.

Pomiędzy głównymi posiłkami można przekąsić banana, pieczone jabłko bez skórki lub niskotłuszczowy twarożek. Ważne jest picie wystarczającej ilości płynów – wody, herbaty ziołowej, kompotów.

Korzyści z diety bezresztkowej

Łagodzenie objawów żołądkowo-jelitowych

Główną korzyścią ze stosowania diety bezresztkowej jest złagodzenie dolegliwości żołądkowo-jelitowych, takich jak biegunki, bóle brzucha, wzdęcia czy nudności. Dzięki eliminacji błonnika i ograniczeniu produktów drażniących, dieta ta pozwala ustabilizować pracę przewodu pokarmowego i przyspieszyć gojenie się ewentualnych uszkodzeń.

Dieta bezresztkowa jest szczególnie polecana w takich schorzeniach jak wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna, zespół jelita drażliwego czy po zabiegach chirurgicznych w obrębie jamy brzusznej. Pomaga ona zmniejszyć stany zapalne i dać odpocząć przewodowi pokarmowemu.

Oszczędzanie funkcji trawiennych

Kolejną zaletą diety bezresztkowej jest oszczędzanie i odciążenie funkcji trawiennych organizmu. Dzięki spożywaniu produktów łatwostrawnych i pozbawionych błonnika, układ pokarmowy nie musi tak ciężko pracować, aby strawić i wchłonąć składniki odżywcze.

Jest to szczególnie ważne w przypadku osób, które zmagają się z zaburzeniami trawienia, zespołami upośledzonego wchłaniania czy po przebytych chorobach i zabiegach. Dieta bezresztkowa pozwala dostarczyć organizmowi niezbędnych składników odżywczych, jednocześnie nie obciążając nadmiernie przewodu pokarmowego.

Warto pamiętać, że dieta bezresztkowa powinna być stosowana tylko tymczasowo, pod kontrolą lekarza lub dietetyka. Po ustąpieniu ostrych objawów, należy stopniowo rozszerzać dietę i wprowadzać produkty błonnikowe, aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego.