Świadome komponowanie posiłków wymaga znajomości wartości glikemicznych produktów spożywczych. Alfabetyczna tabela indeksu glikemicznego stanowi praktyczne narzędzie ułatwiające wybór składników o pożądanym wpływie na poziom cukru we krwi. Dzięki uporządkowaniu od A do Z szybko sprawdzisz IG dowolnego produktu i zaplanujesz dietę zgodną z potrzebami organizmu.
Indeks glikemiczny – tabela alfabetycznie
Uporządkowanie produktów według indeksu glikemicznego stanowi praktyczne narzędzie dla osób świadomie komponujących codzienny jadłospis. Alfabetyczna tabela indeksu glikemicznego w układzie od A do Z umożliwia szybkie odnalezienie konkretnego składnika i ocenę jego wpływu na glikemię. Porządek alfabetyczny eliminuje konieczność przeszukiwania długich list, skupiając się na bezpośrednim dostępie do kluczowych informacji. Taka forma prezentacji danych szczególnie przydaje się w codziennym planowaniu posiłków, gdzie czas i przejrzystość odgrywają kluczową rolę.
Produkt | Indeks glikemiczny (IG) |
Agrest | 15 |
Ananas | 66 |
Arbuz | 72 |
Awokado | 10 |
Bakłażan | 20 |
Banan | 52 |
Batonik czekoladowy | 60 |
Bób gotowany | 65-80 |
Bób niedojrzały | 40 |
Brokuł | 15 |
Brzoskwinia | 30 |
Bułka pszenna | 70-95 |
Burak surowy | 35 |
Burak gotowany | 64 |
Cebula | 15 |
Chleb żytni pełnoziarnisty | 50-65 |
Chipsy ziemniaczane | 60 |
Cukinia | 15 |
Czereśnie | 22 |
Czekolada gorzka | 22 |
Daktyle suszone | 103 |
Dynia gotowana | 64-75 |
Fasola biała gotowana | 33 |
Frytki | 75 |
Grejpfrut | 25 |
Groszek zielony | 48 |
Gruszka | 38 |
Jagody | 25 |
Jabłko | 38 |
Jogurt naturalny 2% | 36 |
Kalafior surowy | 15 |
Kalafior gotowany | 30 |
Kasza gryczana | 45 |
Kasza manna | 55 |
Kiwi | 53 |
Kukurydza konserwowa | 55 |
Makaron pełnoziarnisty | 50 |
Maliny | 25 |
Mango | 51 |
Marchew surowa | 16 |
Marchew gotowana | 47 |
Miód | 32-85 |
Mleko 3,2% tłuszczu | 27 |
Morele suszone | 31 |
Orzechy włoskie | 15 |
Papryka czerwona | 15 |
Płatki kukurydziane | 81 |
Pomarańcza | 42 |
Pomidor | 15 |
Ryż biały gotowany | 64 |
Ryż brązowy gotowany | 55 |
Sałata | 10 |
Sok pomarańczowy | 52 |
Truskawki | 40 |
Winogrona | 46 |
Ziemniaki gotowane | 70-95 |
Różnice w IG dla tego samego produktu wynikają z metod przygotowania (np. surowy vs. gotowany) lub odmiany. Produkty przetworzone (np. płatki kukurydziane, batoniki) charakteryzują się wyższym IG niż ich naturalne odpowiedniki. W przypadku mięs, ryb i tłuszczów IG wynosi 0, ponieważ nie zawierają węglowodanów.
Czynniki wpływające na wysokość indeksu glikemicznego
Co wpływa na wartości IG produktów znajdujących się w alfabetycznej tabeli indeksu glikemicznego? Kluczowe znaczenie ma zawartość błonnika. Im go więcej, tym niższy jest indeks glikemiczny. Stopień rozdrobnienia produktów również wpływa na IG – zupa z kawałkami warzyw ma niższy indeks niż zupa krem, a całe jabłko niższy niż przecier lub sok jabłkowy. Kolejny ważny czynnik to czas gotowania – rozgotowane ziemniaki, ryż czy makaron mają wyższy indeks niż ugotowane al dente.
Należy pamiętać, że surowe warzywa i owoce charakteryzują się niższym IG niż te poddane obróbce termicznej. Gotowana marchewka ma zdecydowanie wyższy indeks glikemiczny niż marchewka surowa – co zostało ujęte w znajdującej się wyżej tabeli.
Praktyczne zastosowanie alfabetycznej tabeli indeksu glikemicznego w codziennej diecie
Osoby z cukrzycą powinny koncentrować się na produktach o indeksie glikemicznym poniżej 55, które powodują powolny wzrost glukozy we krwi. Te produkty nie wywołują gwałtownych wahań glikemii prowadzących do rozwoju cukrzycy i jej powikłań. Świeże i mrożone warzywa, nieprzejrzałe owoce, orzechy, nasiona, chudy nabiał, mięso, ryby i jaja należą do tej kategorii. Produkty o średnim IG w przedziale 56-70 można spożywać w mniejszych ilościach i tylko w ramach zbilansowanych posiłków. Łączenie produktów o różnych indeksach glikemicznych pozwala na kontrolowanie ogólnego wpływu posiłku na glikemię.
Czym dokładnie jest indeks glikemiczny i jak powstaje
Indeks glikemiczny określa w skali od 0 do 100, o ile wzrośnie stężenie glukozy we krwi po 120 minutach od zjedzenia produktu zawierającego 50 g węglowodanów przyswajalnych. Jako punkt odniesienia wykorzystywana jest wartość po spożyciu 50 g czystej glukozy, której przypisano IG równy 100. Wskaźnik ten informuje o szybkości, z jaką spożywane węglowodany zwiększają poziom glukozy we krwi w porównaniu do czystej glukozy. Aby wyznaczyć indeks glikemiczny, produkt podaje się w ilości zawierającej 50 gramów przyswajalnych węglowodanów kontrolnej grupie osób. Następnie przez dwie godziny, co piętnaście minut, bada się stężenie glukozy we krwi.
Produkty spożywcze dzieli się na trzy główne kategorie w zależności od wartości indeksu glikemicznego:
niski indeks glikemiczny obejmuje produkty o wartościach mniejszych niż 55, które można wybierać przy układaniu codziennego jadłospisu;
średni indeks glikemiczny to przedział 55-70 obejmuje produkty, które można spożywać od czasu do czasu, w małych ilościach i tylko w zbilansowanym posiłku;
wysoki indeks glikemiczny dotyczy produktów o wartościach większych niż 70, których należy unikać w codziennej diecie.
Produkty o wysokim IG powodują szybkie i duże wzrosty poziomu glukozy, podczas gdy produkty o niskim IG powodują mniejsze i wolniejsze wzrosty poziomu glukozy we krwi. Ta klasyfikacja ma kluczowe znaczenie dla osób z cukrzycą oraz problemami z kontrolą masy ciała.
Alfabetyczna tabela indeksu glikemicznego stanowi praktyczne narzędzie umożliwiające szybkie sprawdzenie wartości IG dowolnego produktu. Znajomość tych wartości pozwala na świadome komponowanie posiłków i utrzymanie stabilnego poziomu energii. Regularne korzystanie z takiej tabeli wspiera budowanie zdrowych nawyków żywieniowych i lepszą kontrolę metabolizmu węglowodanów.